DI TÍCH ĐỀN THỜ NGUYỄN TRUNG TRỰC
Nhấn để nghe thuyết minh:
ĐỀN THỜ NGUYỄN TRUNG TRỰC
Trong lịch sử đấu tranh, dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, có rất nhiều anh hùng hy sinh vì nước, vì dân được lưu danh muôn thuở. Ở mảnh đất Nam Bộ nói chung và tỉnh Gia Lai nói riêng có một vị anh hùng xuất thân là người dân làng chài đã đi vào lịch sử, đó chính là Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực.
Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực tên thật là Nguyễn Văn Lịch, khi tham gia nghĩa quân thường được gọi là Quản Chơn hay Quản Lịch. Ông sinh năm Mậu Tuất (tức năm 1838) tại làng Bình Nhựt, huyện Cửu An, phủ Tân An (nay thuộc xã Bình Đức, tỉnh Tây Ninh); nguyên quán của ông ở xóm Lưới, làng Vĩnh Hội, tổng Trung An, huyện Phù Cát, trấn Bình Định (nay là thôn Vĩnh Hội, xã Cát Tiến, tỉnh Gia Lai). Ông là người hiếu nghĩa, yêu nước, thương dân và nổi tiếng giỏi võ từ nhỏ. Năm 16 tuổi, ông thượng đài, năm 18 tuổi thủ đài dài ngày tại chợ huyện. Từ đó, tài nghệ và danh tiếng của ông được vang xa và được người dân yêu mến, kính trọng.
Tháng 2/1859, quân Pháp tiến vào Gia Định để mở màn xâm chiếm Nam Kỳ. Nguyễn Trung Trực đứng lên lập đội Dân Dũng và được người dân hưởng ứng theo ông.
Năm 1861, ông gia nhập nghĩa quân chống Pháp của Trương Định, đã trực tiếp chỉ huy nhiều trận đánh oanh liệt, trong đó có chiến công vang dội: đốt cháy và làm chìm tàu L'Espérance (tàu “Hy vọng”) trên vàm Nhựt Tảo vào ngày 10/12/1861.
Năm 1867, Nguyễn Trung Trực được phong chức Lãnh binh tỉnh Gia Định; rồi Thành thủ úy tỉnh Hà Tiên, nhưng ông chưa kịp về Hà Tiên thì Hà Tiên đã lọt vào tay quân Pháp. Nguyễn Trung Trực rút quân về Hòn Chông, (tỉnh Kiên Giang ngày nay). Đêm 16/6/1868, Nguyễn Trung Trực cùng nghĩa quân, lợi dụng lúc trời còn tối, đã tổ chức đánh úp, diệt và thiêu rụi đồn Kiên Giang, làm chủ nơi này một tuần lễ.
Sau khi quân Pháp chiếm lại đồn, nghĩa quân Nguyễn Trung Trực phải rút khỏi Rạch Giá, lui về Hòn Chông để bảo toàn lực lượng và sau đó rút ra Phú Quốc. Ngay lúc này, mục tiêu của Pháp là phải bắt được Nguyễn Trung Trực bằng mọi giá. Để thực hiện điều này, Pháp đã cho phong tỏa đảo Phú Quốc, đồng thời cắt đứt mọi nguồn tiếp tế lương thực cho nghĩa quân. Sau một thời gian cầm cự, ngày 19/9/1868, Nguyễn Trung Trực bị bắt. Giặc Pháp tìm mọi cách thuyết phục, dụ dỗ, chiêu hàng nhưng không thành công, cuối cùng, chúng quyết định xử chém ông tại Rạch Giá vào ngày 27/10/1868. Khí phách hiên ngang và câu nói bất hủ của ông trước giờ hy sinh: “Bao giờ người Tây nhổ hết cỏ nước Nam, thì mới hết người Nam đánh Tây” đã được sử sách và dân gian lưu truyền, ca tụng.
“Hỏa hồng Nhựt Tảo oanh thiên địa
Kiếm bạc Kiên Giang khấp quỷ thần”
Đó là hai câu thơ nổi tiếng của nhà thơ yêu nước Huỳnh Mẫn Đạt, ca ngợi những chiến công vang dội của Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.Kiếm bạc Kiên Giang khấp quỷ thần”
Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực hy sinh để lại cho hậu thế tấm gương yêu nước sáng chói muôn đời. Sau khi ông mất, nhân dân nhiều tỉnh thành ở Nam Bộ tôn thờ, xem ông như một vị thần và lập đền thờ tại nhiều nơi. Tây Ninh, Kiên Giang là những địa phương có các khu di tích nổi tiếng gắn liền với hai chiến công oanh liệt của ông. Lễ hội Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực là hoạt động cộng đồng đặc biệt, thu hút đông đảo người dân tham gia.
Đối với quê hương Gia Lai, nhằm ghi nhận, tôn vinh công lao của Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Gia Lai đã xây dựng Đền thờ Nguyễn Trung Trực tại thôn Vĩnh Hội, xã Cát Hải (nay là xã Cát Tiến). Công trình chính thức khởi công xây dựng vào ngày 09/5/2020 và khánh thành vào ngày 11/10/2020 với diện tích khoảng 1,2 hecta bao gồm các hạng mục như: Sân đậu xe, tường rào, cổng tam quan, đền thờ chính và các hạng mục liên quan. Bên cạnh đó, Đền thờ có thế “tọa sơn ngọa thủy”, phía sau và bên hông được bao bọc bởi dãy Núi Bà với những khối đá lớn; trước Đền là vùng biển Vĩnh Hội bình yên và xanh ngắt một màu. Đây không chỉ là nơi tưởng nhớ, tri ân công đức của người Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực, mà còn là điểm tham quan ý nghĩa với du khách gần xa, là địa chỉ đỏ giáo dục, phát huy truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ.
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Danh mục
Thống kê
- Đang truy cập7
- Hôm nay55
- Tháng hiện tại932
- Tổng lượt truy cập62,618