Tháp Bình Lâm
Vui lòng nhấn để nghe thuyết minh:
THÁP BÌNH LÂM
1. Giới thiệu chung về Tháp Bình Lâm
Tháp Bình Lâm là một trong những kiến trúc Champa có niên đại sớm nhất ở Gia Lai, được xây dựng từ nửa đầu thế kỷ XI. Tháp tọa lạc tại thôn Bình Lâm, xã Tuy Phước Đông, tỉnh Gia Lai. Người xưa đã lấy tên địa danh nơi đây để đặt tên cho tháp, nên có tên gọi là tháp Bình Lâm.Nếu các tháp cổ Champa ở Gia Lai hay các tháp Chăm thuộc phong cách Bình Định thường được xây trên các đỉnh đồi cao, thì tháp Bình Lâm lại ngự ngay trên đồng bằng và như hòa mình vào thiên nhiên và khu dân cư xung quanh, vì thế, ngôi tháp không ngạo nghễ phô mình giữa trời xanh như các tháp khác mà ẩn mình sau lũy tre làng thanh bình và thơ mộng. Chỉ sau khi vượt qua lũy tre làng và vào hẳn trong khu dân cư thì cả tòa tháp cổ Champa mới hiện ra trước mắt chúng ta với toàn bộ vẻ đẹp của nó. Cả ngôi tháp đồ sộ, cao chừng 20 mét, tuy đã trải qua hàng nghìn năm vẫn ánh lên qua màu gạch đỏ một vẻ đẹp trang nhã.
Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu, tháp Bình Lâm là một trong những kiến trúc tháp Champa hiện còn vào loại hoàn hảo nhất về nghệ thuật kiến trúc. Tỷ lệ giữa các thành phần cấu thành ngôi tháp hài hòa, gây cho thị giác người xem một ấn tượng êm ả, dễ chịu. Thân tháp không thấp, nặng nề mà vừa phải, cân đối với các tầng phía trên, hai tầng phía trên thu nhỏ dần một cách đều đặn.
Giới thiệu về phong cách kiến trúc Tháp Bình Lâm
Về phong cách kiến trúc, nếu nhìn vào từng chi tiết, có thể thấy ở tháp Bình Lâm nhiều yếu tố của các tháp Chăm thế kỷ X (phong cách Mỹ Sơn A1) như cấu tạo của cột ốp trên mặt tường, trang trí trên các cửa giả, các ô khám...
Thế nhưng ở Bình Lâm, đường rãnh ở cột ốp không tách cột ốp thành một đôi cột đứng song đôi, không còn hoa văn phủ kín bề mặt cột ốp và vòng đai bao quanh khung trang trí nằm giữa các cột ốp, không còn ô khám có hình người đứng giữa hai cột ốp... Do đó, về mặt nào đó, nếu đem so với các tháp Chăm thuộc phong cách Mỹ Sơn A1, tháp Bình Lâm không duyên dáng, thanh tú và rực rỡ bằng, nhưng chính việc mất đi các hoa văn trang trí trên mặt tường lại làm tăng độ khỏe và chắc cho các thành phần kiến trúc và góp phần làm nổi bật những hình tượng điêu khắc chính. Có thể nói ở tháp Bình Lâm vẫn giữ được vẻ duyên dáng trong kiến trúc Champa của thế kỷ X, nhưng đã chớm phôi thai một phong cách mới với những yếu tố khỏe mạnh và chắc chắn của các tháp Chăm thuộc phong cách kiến trúc Bình Định, đó là sự chuyển giao của phong cách kiến trúc, nghệ thuật tháp Chăm ở Mỹ Sơn (Quảng Nam) với đường nét kiến trúc thanh tú, duyên dáng sang phong cách Bình Định khỏe khoắn, hoành tráng.
2. Giới thiệu về chức năng của Tháp Bình Lâm
Tháp Bình Lâm xưa thờ vị thần nào hay có một chức năng dân sự nào khác, cho đến nay, câu hỏi trên vẫn chưa được giải đáp, vì trong lòng tháp Bình Lâm không còn hiện vật thờ nào.Tuy nhiên, người ta phát hiện trong ngôi chùa Thiên Trúc của người Việt, nằm sát bên tháp Bình Lâm hiện nay có hai hiện vật điêu khắc đá khá lớn của người Chăm là tượng Linga và Garuđa có niên đại tương đương với tháp Bình Lâm. Từ đó các nhà nghiên cứu cho rằng hai tượng đá ở chùa Thiên Trúc là đồ thờ của tháp Bình Lâm xưa, vì thế có cơ sở để cho rằng tháp Bình Lâm xưa là đền thờ Linga của thần Shiva.
Tháp Bình Lâm đã được xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia năm 1993, hiện nay đã được tu bổ, phục hồi để phần nào trả lại vẻ đẹp vốn có của ngôi tháp.
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Danh mục
Thống kê
- Đang truy cập6
- Hôm nay85
- Tháng hiện tại811
- Tổng lượt truy cập62,497